गंगोत्री ग्लेशियर १७६.९ मीटरने सरकले

Posted by वृत्तभारती Wednesday, September 6th, 2023

डेहराडून, (०६ सप्टेंबर) – हवामान बदलाचा पर्यावरणावर मोठा परिणाम होत असून, त्याचे परिणाम आज नाही तर उद्या आपल्याला कोणत्या ना कोणत्या स्वरूपात भोगावे लागतील. सध्या जगभरातील पर्यावरणवाद्यांची सर्वात मोठी चिंतेची बाब म्हणजे वेगाने वितळणारे हिमनद्या. हिमनद्या वितळण्याची अनेक कारणे आहेत, पण ज्या वेगाने हिमनद्या वितळत आहेत, ती भविष्यासाठी मोठी समस्या आहे. यावर लवकर तोडगा न निघाल्यास जगाला मोठ्या संकटाला सामोरे जावे लागू शकते. यामुळेच शास्त्रज्ञ हिमनद्या वितळण्याच्या कारणांवर सातत्याने संशोधन करत आहेत. उत्तराखंडच्या हिमालयीन प्रदेशात सुमारे एक हजार हिमनद्या आहेत. यापैकी गंगोत्री खोर्‍यातील हिमनदी वेगाने वितळत आहे. वाडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ हिमालयन जिऑलॉजीच्या शास्त्रज्ञांकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, गंगोत्री ग्लेशियर १९३५ ते २०२२ पर्यंत सुमारे १७२६.९ मीटरने घसरले आहे, म्हणजेच गेल्या ८७ वर्षांत गंगोत्री ग्लेशियर १७६.९ मीटरने सरकले आहे. दीड किलोमीटरपेक्षा जास्त.
जर आपण डेटा पाहिला तर या ८७ वर्षांपैकी सुमारे १७ वर्षे अशी झाली आहेत जेव्हा गंगोत्री हिमनदी वेगाने वितळली आहे. एकंदरीत ही १७ वर्षे गंगोत्री ग्लेशियरसाठी अत्यंत हानिकारक ठरली आहेत. या १७ वर्षांच्या व्यतिरिक्त इतर वर्षात हिमनद्या वितळत नव्हत्या असे नाही, तर या १७ वर्षात गंगोत्री हिमनदी वितळण्याची विक्रमी घटना घडली आहे. असेही म्हणता येईल की या काळात हिमनदी खूप वेगाने मागे सरकली आहे. वाडियाकडून प्राप्त झालेल्या अभ्यास अहवालानुसार, २०१७ ते २०२२ या काळात गंगोत्री ग्लेशियर वितळण्याचा वेग खूप वेगवान होता.
कारण या पाच वर्षांत गंगोत्री हिमनदी जवळपास १६९ मीटरने मागे सरकली आहे. म्हणजेच हिमनदी वितळण्याचा दर वर्षाला ३३.८ मीटर इतका आहे. गेल्या ८७ वर्षांत, ही पाच वर्षे (२०१७ ते २०२२) अशी आहेत जेव्हा गंगोत्री हिमनदी वितळण्याचा वेग सर्वात वेगवान होता. याच क्रमाने, १९६८ ते १९८० दरम्यान, गंगोत्री हिमनदी वितळण्याची गती वाढत असल्याचे दिसून आले. अभ्यास अहवालानुसार, १९६८ ते १९८० दरम्यान, सुमारे ३२३.२ मीटर हिमनदी वितळली होती. म्हणजे दरवर्षी २६.९३ मीटर हिमनद्या वितळतात. एकूणच, १९६८ ते १९८० आणि २०१७ ते २०२२ हा काळ हिमनदीसाठी अत्यंत हानिकारक ठरला आहे. त्याचवेळी वाडियाचे संचालक डॉ.कलाचंद साई म्हणाले की, हिमनद्या वितळत आहेत, ज्याचा वेग वार्षिक १५ ते २० मीटर आहे.

• राज्य

Short URL : https://vrittabharati.in/?p=54733

Related posts