औष्णिक वीज निर्मितीवरील अवलंबित्व कमी होणार

Posted by वृत्तभारती Friday, May 12th, 2023

– सौर, पवन ऊर्जेला प्राधान्य,
नवी दिल्ली, (१२ मे) – देशात २०३० पर्यंत औष्णिक वीज निर्मितीवरील अवलंबित्व कमी करण्यात येणार असून, सौर, पवन ऊर्जा यासार‘या प्रदूषणमुक्त ऊर्जा उत्पादनाला अधिक प्राधान्य असेल. केंद्रीय विद्युत प्राधिकरणाने (सीईए) तयार केलेल्या ऑप्टिमल जनरेशन मिक्स-२०३० या अहवालात ही बाब नमूद करण्यात आली आहे. भारताने २०२२-२३ मध्ये ७३ टक्के इतकी औष्णिक वीज उत्पादित केली. २०३० पर्यंत हे प्रमाण ५५ टक्क्यांपर्यंत कमी होईल. ही जागा नवीकरणीय वा अक्षय ऊर्जा घेणार असून, यात सौर, पवन ऊर्जा, जलविद्युत, बायो-गॅस आणि जैविक इंधनाचा समावेश आहे.
नवीकरणीय ऊर्जा क्षेत्राला अधिक विकसित करण्यासाठी भारत जागतिक समुदायासोबत सहकार्य करत असल्याचे सीईएने म्हटले आहे. सीईएनुसार, २०३० पर्यंत केवळ सौर ऊर्जा क्षेत्रात देशाची उत्पादन क्षमता १०९ गीगावॅटने (जीडब्ल्यू) वाढून ३९२ गीगावॅट होईल. पवन ऊर्जेचे उत्पादन १७३ अब्ज युनिट्सवरून (बीयू) ७६१ बीयूपर्यंत पोहोचेल. अर्थात् पवन ऊर्जेचे उत्पादन चौप्पट होण्याची शक्यता आहे. याच धर्तीवर जलविद्युत उत्पादनाला ८ टक्क्यांवरून १९ टक्क्यांवर पोहोचविण्याचे लक्ष्य ठेवण्यात आले आहे.
बायो-सीएनजी उत्पादन
नेपियर ग्रास अर्थात् हत्ती गवतापासून बायो-सीएनजी वायूची निर्मिती करण्यात येते. भारतात नेपियर ग्रासचे वार्षिक उत्पादन १५०-२०० टन प्रतिएकर एका वर्षाच्या कालावधीत घेण्यात येते. हे प्रमाण अन्य ऊर्जा उत्पन्न करणार्या गवताच्या तुलनेत अधिक आहे. मिसेंथस आणि स्विचग‘ास यासार‘या गवतांचे उत्पादन प्रतिवर्ष २५ ते ३५ टन हेक्टर इतके आहे. परंपरागतरीत्या नेपियर ग्रासपासून बायो गॅसचे उत्पादन ९० ते ११० क्युबिक मीटर प्रतिटन (३८ ते ४६ किलोग्रॅम कम्प्रेस्ड बायोगॅस, सीबीजी समकक्ष) घेता येते. हे वेगाने वाढणारे बारामाही गवत असून, ते १० ते १५ फूट उंचीपर्यंत वाढते. विशेष म्हणजे, ते एका वर्षाच्या कालावधीत ५ ते ६ वेळा कापता येते.

• राष्ट्रीय

Short URL : https://vrittabharati.in/?p=52318

Related posts