किमान तापमान : 28.74° C
कमाल तापमान : 29.57° C
तापमान विवरण : scattered clouds
आद्रता : 81 %
वायू वेग : 3.18 Mps
स्थळ : Mumbai, IN
29.57° C
27.32°C - 30.25°C
sky is clear27.94°C - 31.58°C
sky is clear28.2°C - 30.44°C
sky is clear27.88°C - 30.21°C
few clouds27.63°C - 29.87°C
sky is clear27.53°C - 29.77°C
sky is clear– मंदिर पाडून मशीद उभारण्यात आली आल्याचे स्पष्ट,
– देवनागरी संस्कृत, तेलुगू, कन्नड लिपीत ३२ शिलालेख, रुद्र, जनार्दन, उमेश्वर आदी देव,
– काशी अयोध्याचा मार्गावर ज्ञानवापी,
– एएसआयच्या सर्व्हे अहवालामध्ये मोठा खुलासा,
नवी दिल्ली, (२६ जानेवारी) – ज्ञानवापी मशीद संदर्भात भारतीय पुरातत्व विभागाचा (एएसआय) अहवाल आला आहे. या अहवालातून ज्ञानवापी मशिदीच्या ठिकाणी मंदिरच होते. मंदिर पाडून मशीद उभारण्यात आली आल्याचे स्पष्ट झाले आहे. मंदिर असल्याचे ३२ पेक्षा जास्त पुरावे मिळाले आहेत. ३२ शिलालेखमधून हिंदू मंदिर असल्याचे स्पष्ट होत आहे. हा अहवाल दोन्ही पक्षांना एएसआयने दिला आहे. मशीद बांधताना हिंदू मंदिरातील खांब थोड्याप्रमाणात बदलण्यात आल्याचे अहवालामध्ये म्हटले आहे. या अहवालातील काही माहिती पुढे आली आहे. ज्ञानवारी मशीद परिसरात पुरातत्व विभागाने केलेल्या सर्वेक्षणाचा अहवाल हिंदू पक्षाचे वकिल विष्णु शंकर जैन यांनी मोठा खुलासा केला आहे.
ज्ञानवापी मशिदीच्या ठिकाणी ३२ शिलालेख सापडले. त्यात देवनागरी, तेलुगू आणि कन्नड लिपी मिळाली आहे. त्यावर रुद्र, जनार्दनआणि उमेश्वर असे देवांचे नाव मिळाले. महा-मुक्तिमंडप यासारखे तीन शब्द शिलालेखांमध्ये मिळाले आहे. मंदिराचे अनेक शिलालेख मशीद बनवताना वापरल्याचे अहवालात म्हटले आहे.
ज्ञानवापीत मंदिर असताना एक मोठा केंद्रीय कक्ष होता. उत्तर, दक्षिण, पूर्व आणि पश्चिम विभागात एक एक खोली होती. त्यातील उत्तर, दक्षिण आणि पश्चिम विभागातील अवशेष मिळाले. परंतु पूर्व विभागाचे अवशेष अजून मिळाले नाही. मंदिराचे जे केंद्रीय कक्ष होते ते आता मशिदीचे केंद्रीय कक्ष आहे. मंदिराचे मुख्य प्रवेशद्वार पश्चिमेकडून होते. हे प्रवेशद्वार दगडांनी बंद करण्यात आले आहे. मशीद बनवताना मंदिराच्या अनेक खुणा मिटण्याचा प्रयत्न झाला असल्याचे रिपोर्टमध्ये म्हटले आहे.
अहवालामध्ये काय आहे?
– मशिदीच्या आधी, तिथे बांधलेल्या मंदिरात एक मोठा मध्यवर्ती कक्ष होता आणि उत्तर बाजूला एक लहान खोली होती.
– मध्यवर्ती कक्ष आणि पूर्व-अस्तित्वात असलेल्या संरचनेचे मुख्य प्रवेशद्वार आहे.
– शिलालेखामध्ये देवनागरी, तेलुगू आणि कन्नड लिपी वापरण्यात आली आहे.
– मशिदीच्या बांधकामादरम्यान, मंदिराच्या खांबांमध्ये तसेच इतर भागांमध्ये किरकोळ बदल करण्यात आले. ज्याद्वारे त्याला मशिदीचा आकार देण्यात आला.
– विद्यमान संरचनेवर शिलालेख दिसून आले.
– तळघरात शिल्पाचे अवशेष आहेत.