भारतात परतणार महाराजांचे ’वाघ नख’

Posted by वृत्तभारती Friday, September 8th, 2023

नवी दिल्ली, (०८ सप्टेंबर) – छत्रपती शिवाजी महाराजांचे वाघ नख भारतात परतणार आहे. १६५९ मध्ये विजापूर सल्तनतचा सेनापती अफझल खान याला मारण्यासाठी त्यांनी याचा वापर केला होता. पुढे ब्रिटिशांनी ते ब्रिटनला नेले, पण आता ब्रिटनने ते भारताला परत करण्याचे मान्य केल्याची बातमी येत आहे. ते भारतात परत आणण्याच्या अधिकृत प्रक्रियेसाठी महाराष्ट्राचे सांस्कृतिक कार्य मंत्री सुधीर मुनगंटीवार सप्टेंबर २०२३ च्या अखेरीस लंडनला भेट देतील. तेथे ते व्हिक्टोरिया आणि अल्बर्ट संग्रहालयासोबत सामंजस्य करारावर स्वाक्षरी करतील. हे वाघनख या संग्रहालयात ठेवण्यात आले आहेत. सर्व काही नियोजनानुसार झाले तर ’वाघ नख’ या वर्षीच देशात दाखल होईल.
जगदंबा तलवारही परत येणार?
वृत्तानुसार, महाराष्ट्राचे सांस्कृतिक कार्य मंत्री सुधीर मुनगंटीवार म्हणाले, आम्हाला ब्रिटीश अधिकार्‍यांकडून पत्र मिळाले आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांचा वाघ नाख आम्हाला परत देण्याचे त्यांनी मान्य केल्याचे त्यात म्हटले आहे. हिंदू कॅलेंडरच्या आधारे शिवाजीने अफझलखानाला मारले त्या तारखेपर्यंत आपण ते शोधू शकतो. इतर काही तारखांचाही विचार केला जात असून वाघ नाख परत आणण्याच्या पद्धतीही आखल्या जात आहेत. मंत्री मुनगंटीवार पुढे म्हणाले की, एमओयूवर स्वाक्षरी करण्याबरोबरच आम्ही यूकेमध्ये प्रदर्शनात असलेली शिवाजीची जगदंबा तलवार यासारख्या इतर वस्तूही पाहू आणि त्या परत आणण्यासाठी पावले उचलू. महाराष्ट्र आणि तेथील जनतेसाठी हे मोठे पाऊल आहे. अफझल खानच्या हत्येची तारीख ग्रेगोरियन कॅलेंडरवर आधारित १० नोव्हेंबर आहे, परंतु आम्ही हिंदू तारीख कॅलेंडरवर आधारित तारखा निश्चित करत आहोत. छत्रपती शिवाजी महाराजांचे वाघ नखे हा इतिहासाचा अनमोल ठेवा असून त्यांच्याशी राज्यातील जनतेच्या भावना जोडल्या गेल्याचेही ते म्हणाले.
मंत्री मुनगंटीवार यांच्यासह सांस्कृतिक मंत्रालयाचे प्रधान सचिव डॉ.विकास खारगे आणि राज्य पुरातत्व व वस्तुसंग्रहालय संचालनालयाचे संचालक डॉ.तेजस गर्गे लंडनला भेट देणार असल्याचे सांस्कृतिक मंत्रालयाने सांगितले आहे. ही तीन सदस्यीय टीम २९ सप्टेंबर ते ४ ऑक्टोबर या सहा दिवसांच्या ब्रिटन दौर्‍यावर जाणार आहे. महाराष्ट्राच्या अधिकार्यांच्या म्हणण्यानुसार, वाघ नख’ हा अशा प्रकारचा पहिला पंजाचा खंजीर आहे जो मुठीत घालतात. सिंह, वाघ, बिबट्या या मोठ्या मांजरींच्या पंजेपासून प्रेरणा घेऊन हे तयार केले आहे. हे बोटांच्या सांध्यावर घातले जाते. हे हस्तरेखाच्या खाली लपवले जाऊ शकते. हे शत्रूची त्वचा आणि स्नायू फाडण्यासाठी डिझाइन केलेले आहे. हा वाघ नख सातारा दरबारात शिवाजीच्या वंशजांकडे होता. १८१८ मध्ये ब्रिटीश अधिकारी जेम्स ग्रँट डफ यांना ते भेट म्हणून मिळाले. त्यावेळी डफला ईस्ट इंडिया कंपनीने सातारा संस्थानचे निवासी राजकीय प्रतिनिधी म्हणून पाठवले होते. १८१८ ते १८२४ पर्यंत त्यांनी सातार्‍याच्या दरबारात काम केले. यानंतर तो वाघ नाखला सोबत घेऊन ब्रिटनला गेला. तेथे त्याच्या वंशजांनी हे शस्त्र व्हिक्टोरिया आणि अल्बर्ट संग्रहालयाला दान केले.

 

• राष्ट्रीय

Short URL : https://vrittabharati.in/?p=54822

Related posts